Κατηγορία: HOTAS

Αντί εισαγωγής

Ο τίτλος μπορεί να λέει “δοκιμή” (review), αλλά το πραγματικό review είναι μάλλον μικρό και στόχος είναι περισσότερο η εξιστόρηση για την… εξιστόρηση.

Το άρθρο δεν παρουσιάζει το παραμικρό ενδιαφέρον στους μη σχετικούς με το θέμα (ή wannabe σχετικούς).

Πρόσφατα βρέθηκε στα χέρια μου ένα X-56 HOTAS (hands-on throttle and stick), σε αντικατάσταση (μέσω εγγύησης Logitech) ενός X-55 που είχα περίπου ενάμιση χρόνο, που και αυτό με τη σειρά του είχε αντικαταστήσει ένα X-45 (που είχα χρόνια και χρόνια) και που πριν από αυτό είχα ένα Thrustmaster Top-Gun Fox 2 Pro (το οποίο έτυχε και είχα ακόμα και το δοκίμασα προχτές, απογοητεύτηκα και το πέταξα!). Αυτά τα χειριστήρια για όποιον δεν κατάλαβε ήδη, έχουν σχέση με “πέταγμα” (και μόνο). Είναι άχρηστα σε παιχνίδια οδήγησης (εκτός αν έχετε τρελή φαντασία), άχρηστα σε arcade, FPS κλπ.
Καταλαβαίνετε ότι ήθελα να έχω επαφή με “σπορ” του πετάγματος, αν και ποτέ δεν το καλλιέργησα ιδιαιτέρως, από την εποχή που είχα σοκαριστεί βλέποντας στον Commodore 64 το Flight Simulator II (τότε της SubLogic), αλλά και το αρχικό Elite – φυσικά τότε ούτε λόγος για αναλογικά χειριστήρια. Από τότε πέρασε πολύ νερό στο αυλάκι και έκανα “βηματάκια” προς το HOTAS (που μου άρεσε και οπτικά ως geek), φροντίζοντας να μην αδειάσει το πορτοφόλι.

Πριν περάσω στο κυρίως review, μια μικρή (ναι οκ χαχαχα) αναφορά ιστορική, αλλά και στον περίεργο τίτλο που έβαλα και μια αναφορά και στο support της Logitech.
Μια φορά και ένα καιρό ήταν μια εταιρία που έφτιαχνε άριστα χειριστήρια και λεγόταν Saitek. Η Saitek είχε κάποια… κολλήματα (όχι θέμα που έχει σημασία πια), αλλά έφτιαχνε κατασκευές που πάντα τις θεωρούσαν από καλές και πάνω (λαμβάνοντας πάντα υπόψη το κόστος). Έτσι έφτιαχναν όλο και καλύτερα χειριστήρια (και τιμόνια πτήσης και πεντάλ πτήσης κλπ.), με τα εξής αξιοπρόσεκτα μοντέλα (αναφερόμενος μόνο στα HOTAS):

• X-45. Αυτό το είχα, πουλήθηκε, μετά από πολλά χρόνια (ελαφριάς) χρήσης. Στέκεται και σήμερα αρκετά αξιοπρεπώς.
  
• X-52 και X-52 Pro. Εδώ έχουμε δυο παραλλαγές στο ίδιο θέμα. Για πρώτη φορά έχουμε μια οθονούλα, που έχει κάποιες (ψιλοχαζές) λειτουργίες αλλά είναι ψαρωτική. Αρκετά πλουσιότερο σε πλήκτρα από το X-52. Ο σχεδιασμός είναι λίγο προφητικός γιατί είναι πιο διαστημικός, όχι τόσο (γήινου) flight.
  
• X-65F. Αυτό εδώ αξίζει προσοχής. Ήταν το πρώτο (και νομίζω τελικά το μόνο), χειριστήριο που ο μοχλός ΔΕΝ έκανε κινήσεις όταν τον κουνούσες, αλλά έμενε ακίνητος “αισθανόμενος” το πόσο πιέζεις και προς τα που για να στείλει το ανάλογο αναλογικό σήμα. Αυτό στη θεωρία είναι θαυμάσιο και νομίζω μάλιστα το πραγματικό F-16 (και όχι μόνο) είναι έτσι. Στην πράξη είχε θαυμαστές (λίγους – γι’ αυτό και δεν είχε συνέχεια) και εχθρούς. Εγώ είμαι προς τους δεύτερους. Θεωρώ την “πατέντα” σχεδόν όσο άχρηστη είναι μια curved TV σε ένα σαλόνι (Ωπ! Σε πόσους πάτησα τον κάλο;…). Βλέπετε curved monitor έχει νόημα, αφού έχει ΕΝΑΝ χρήστη που κάθεται σε σχετικά συγκεκριμένη θέση όπου μπορεί να μπει μέσα στο “επίκεντρο” θέασης. Curved TV δεν έχει κανένα νόημα, εκτός από το να δείχνει χαζή κρεμασμένη σε τοίχο, να μην μπορεί να δει κανείς κανονικά αν κάθεται εκτός κέντρου (ή casual viewing από μακριά) κλπ. ΑΑΑ συγνώμη για HOTAS μιλάμε (απλώς ήθελα να το βγάλω από μέσα μου)! Ε στο αληθινό F-16 λοιπόν, όταν σπρώχνεις το μοχλό ακόμα και αν δεν κινείται ο μοχλός, κινείται ΟΛΟΣ ο πιλότος μαζί με το αεροπλάνο. Οπότε υπάρχει το feedback της κίνησης στις αισθήσεις. Σπρώχνεις δεξιά και αισθάνεσαι ότι κάνεις roll δεξιά (γιατί ε… ΚΑΝΕΙΣ roll δεξιά πραγματικά), ας μη κουνιέται ο μοχλός (και βασικά ΚΑΛΥΤΕΡΑ που δεν κουνιέται). Λογικό. Στο γραφείο σου επάνω, δείχνει και είναι χαζό. Μάλιστα όλοι είπαν πόσο άχρηστο είναι το 3ο axis (πάντα έμπλεκε το roll και το yaw και όχι με τρόπο που ήθελε ο χειριστής) και ευτυχώς υπήρχε “κλείδωμα” του.
  Επίσης το X-65F είχε και μια πλούσια (?) συλλογή από καντράν που μπορούσες να βιδώσεις πίσω από το throttle (από το γκάζι) και να έχεις μια εμπειρία που να μοιάζει κάπως περισσότερο με πραγματικό αεροπλάνο. Επίσης να έχεις ένα ΤΕΡΑΣΤΙΟ αριστερό χειριστήριο που να θέλει μισό γραφείο μόνο του. Πάντως έχει δυνατούς υποστηρικτές (όπως έχει και ο Τραμπ όμως).
  
• X-55. Το X-55 το είχα και με υπηρέτησε αρκετά πιστά. Πρόσφατα αντικαταστάθηκε (λεπτομέρειες πιο κάτω), με το με μικρές διαφορές X-56 (που θα αναλυθούν στο review όταν επιτέλους φτάσουμε). Το X-55 όταν βγήκε, είχε προκαλέσει ένα μικρό σάλο. Ήταν μια “τίμια” παρέκκλιση από το πανάκριβο και αμφιλεγόμενο X-65F, επιστρέφοντας στα πραγματικά κινούμενα stick axis (με HALL sensors πια), επιστρέφοντας (μοιραία) στο πλαστικό και λιγοστεύοντας μπλιμπλίκια όπως έξτρα πάνελ ή οθόνες που δεν λένε τίποτα χρήσιμο. Αυτό όμως που είχε κρατήσει από το X-65F, ήταν το διπλό throttle (για δικινητήρια ή τέσπα ότι έχει νόημα να δώσεις αριστερό και δεξί γκάζι), ενώ έκανε και την επανάσταση με τον απίστευτο αριθμό διακοπτών του! (ξεπερνώντας και το X-65F σε αυτό)
  Ανταγωνισμός του κυρίως από την Thrustmaster (που είχε ξεχάσει τις αστειότητες όπως το TopGun 2 Pro που είχα), με το HOTAS Cougar (δεν το θεωρώ τόσο πλούσιο όσο το X-55, αν εξαιρέσουμε τις οθόνες MFD, αλλά σίγουρα ποιοτικό) και το εκτός συναγωνισμού κοστολογικά HOTAS Warthog, που είναι ακριβώς σχεδιασμένο για να έχει τις κατάλληλες λειτουργίες για ένα… πραγματικό A-10C Warthog (ναι το αεροπλάνο).
  
• Χ-56. Εδώ έχουμε μικρο-αλλαγές σε σχέση με το X-55, βασισμένες σε feedback από τον κόσμο, αλλά επικεντρωμένες περισσότερο στη νέα… μόδα, των διαστημικών παιχνιδιών, όπως το Elite Dangerous και το (“κάποτε ίσως κυκλοφορήσει και ίσως πλησιάζει ότι λέγανε ότι θα είναι” ή “ας είναι καλά οι χρηματοδότες του αέρα κοπανιστού”) Star Citizen. Τις διαφορές αυτές θα τις δούμε παρακάτω.
  

Η Saitek λοιπόν, κάποια στιγμή δεν πήγε τόσο καλά (είναι και μικρό το market των “simmers” σε σχέση με το μεγάλο όγκο gamers) και αγοράστηκε από μια εταιρία που λέγεται MadCatz. Πέρα από το cool όνομα, η εταιρία αυτή μάλλον εγγυήθηκε την… κινεζοποίηση της Saitek, αφού θα ήθελε να είναι κάτι σαν Razer (εταιρία με ultra cool gaming hardware με ανάλογη τιμή), αλλά τελικά βγήκε Razer-γιαλατζί. Στην MadCatz όμως οφείλουμε το X-56. Αυτό δεν σημαίνει ότι το σχεδίασαν αυτοί (λογικά η ομάδα της Saitek παραμένει), αλλά όσο ήταν αυτή στο τιμόνι πάντως. Αυτό δεν είναι καλό για το βιογραφικό του X-56. Αυτός ο γάμος δεν κράτησε και πάρα πολύ, μια και το τμήμα των χειριστηρίων, το αγόρασε ο κολοσσός Logitech, εταιρία που ξέρουμε όλοι μας κυρίως για mouse και keyboard καλής ποιότητας, αλλά και ηχεία κλπ.
Όταν λοιπόν “παρέλαβε” η Logitech (λίγο μετά την παρουσίαση του X-56 νομίζω), είχε ένα μικρό χαμό στα χέρια της από εγγυήσεις κλπ. μια και το X-55 (κυρίως, αλλά όχι μόνο) είχε διάφορα θέματα. Για να μη τα πολυλογούμε παραπάνω, αυτή τη στιγμή είμαστε σε εποχή Logitech μεν, αλλά δεν έχουμε δει Logitech-generation-Saitek προϊόν ακόμα. Επίσης είναι ακόμα μπερδεμένα τα πράγματα με τις εγγυήσεις (σε βαθμό να ρωτάνε “τι εγγύηση έγραφε το δικό σας κουτί;”), αλλά σαφώς οι άνθρωποι προσπαθούν σκληρά να ικανοποιήσουν τον πελάτη.
Έτσι έγινε και με εμένα. Το X-55 ήταν αγορασμένο λίγο πάνω από ένα χρόνο πίσω.  Μου είχε κάποια μικροπροβλήματα, μπορούσα σχετικά να επιβιώσω μαζί του, αλλά είπα να τους κάνω την ερώτηση και “ποτέ δεν ξέρεις”. Είχα τα χαρτιά αγοράς από το εξωτερικό (από την ίδια τη Saitek σε άριστη τιμή που το είχα βρει ευκαιρία), πουθενά δεν αναφερόταν εγγύηση ενός ή δυο ετών (ή κάτι άλλο), αλλά τους έκανα αναφορά για την Ευρωπαϊκή οδηγία περί διετών εγγυήσεων. Ανέφερα τα θέματα μου (που τα αναφέρω και εδώ γιατί ειδικά το πρώτο, συναντάται συχνά και στο X-56), εξέφρασα την μη πίστη μου στο προϊόν Χ-55 (καθ’ υπερβολή, είναι αλήθεια) και τους είπα ευθέως ότι θα ασχοληθώ με RMA και μέρες χωρίς HOTAS μόνο αν έστελναν κάτι καλύτερο όπως το X-56 ή κάποιο μελλοντικό μοντέλο που δεν έχουν βγάλει ως δοκιμή (ναι είπα να ρίξω άδεια να πιάσω γεμάτα). Όλα αυτά τα είπα ΜΗ πιστεύοντας ότι κάτι θα γίνει (πράγμα που επίσης τους είχα προκαταβάλει ευθέως και ίσως πήραν εγωιστικά να με βγάλουν λάθος). Τελικά μετά από κάποια αποδεικτικά για τα προβλήματα (βιντεάκι), μου είπαν ότι θα μου στείλουν το Χ-56 (!). Το Χ-55 δεν το ήθελαν πίσω, αλλά θα έπρεπε να το καταστρέψω (!!!), κομμένα καλώδια, σπασμένα τσιπάκια, φωτογραφίες από τρεις μεριές και μη επεξεργασμένες από Photoshop κλπ. Τελικά συμφωνήσαμε να το ανακυκλώσω επίσημα, πράγμα που έγινε (…). Έτσι έφτασε το Χ-56 στα χέρια μου, με courier από Ολλανδία μέσα σε 3 εργάσιμες.
Πολλά μπράβο για το άριστο support της Logitech που έκανε και 50 φορές follow-up αν τα πράγματα εξελίσσονται όπως με ικανοποιούν!

Τα προβλήματα του δικού μου Χ-55:

1. Το throttle φαινόταν να πατάει “ghost buttons” (έτσι λέγεται το φαινόμενο), έτσι μπορεί την χειρότερη στιγμή να πατιόταν κάτι που θα μου χάλαγε όλο το game (φανταστείτε να εκτοξευτεί ρουκέτα την ώρα που πας να προσγειωθείς ή να κατεβάσει τις ασπίδες την ώρα που κάνεις μάχη). Αυτό ενώ κάποιος θα έλεγε ότι είναι hardware issue (βραχυκύκλωμα) και εκεί το έχουν αποδώσει αρκετοί στο Internet, η αλήθεια τελικά μοιάζει να είναι ότι έχει σχέση με μεγάλες ενεργειακές ανάγκες του throttle (έχει χωριστό δικό του USB εξάλλου). Βέβαια σε εμένα δεν έπρεπε να συμβαίνει αφού ο μοχλός και το γκάζι ήταν πάνω σε σχεδόν αποκλειστικά δικό τους powered USB 3.0 hub. Με χαμήλωμα της έντασης των LED, μετριάστηκε το φαινόμενο – αλλά δεν θα έπρεπε να υπάρχει.
2. Στο μοχλό τα LED τρεμόπαιζαν όταν το κινούσες, ενώ σε κάθε αριστερή κίνηση έσβηναν τελείως. Πραγματικά οπτικό και μόνο το θέμα (λες και κοιτάμε το μοχλό όταν τον χρησιμοποιούμε).
   

Μετά το άσχετο (?) μπλα μπλα

Ας περάσουμε όμως σε αυτό που θα μπορούσε να ονομαστεί review. Θα είναι αρκετά συγκριτικό με το Χ-55 (αναφέροντας και τη μεριά του Χ-55 για τους μη γνώστες), θα είναι και απαντητικό σε κάποια πράγματα που διάβασα/είδα σε άλλα review του Χ-56 στο Internet. Θεωρεί ότι έχετε ήδη διαβάσει άλλα reviews και δεν μπαίνει σε λεπτομέρειες που δεν χρειάζεται να επαναληφθούν.

Αυτό που βλέπει κανείς όταν βλέπει από κοντά το σετ HOTAS X-56 Rhino (ναι Rhino είναι το επίσημο παρατσούκλι του X-56 και του X-55), διαπιστώνει δυο πράγματα.

Πρώτον, ότι είναι τεράστιο. Κάποιοι έχουν πει ότι θα μπορούσε να είναι μικρότερο (ειδικά το stick). Ο ίδιος ο μοχλός ΙΣΩΣ θα μπορούσε να είναι λίγο μικρότερος (αν και τα μικρότερα χέρια χωράνε σε μεγαλύτερους μοχλούς, τα μεγάλα χέρια δεν χωράνε σε μικρότερους). Η βάση είναι όση είναι (αν και είναι κυρίως κενή) απλώς για ομοιομορφία με το throttle (που δεν μπορούσε να είμαι μικρότερο). Οπότε κατανοώ τη σχεδίαση. Ίσως θα μπορούσε να είναι αφαιρούμενο το κάτω μισό της βάσης σε κάποιο “pro” μοντέλο.

Δεύτερον ότι υπάρχουν (ειδικά στη γκαζιέρα) υπερβολικά πολλά κουμπιά κλπ. Αυτό βέβαια είναι πιθανά ο λόγος που το θέλετε (ή το έχετε).

Σε σχέση με το Χ-55, το σχήμα είναι ΑΚΡΙΒΩΣ ίδιο, με τις εξής διαφορές:

• Αντικατάσταση ενός πλήκτρου στο μοχλό με αναλογικό μοχλάκι (που είναι και κουμπί).
  
• Αντικατάσταση του “mouse thumb” (ενός άχρηστου μικροχειριστηρίου που υποτίθεται θα χρησιμοποιούσε κάποιος για να ελέγξει το pointer του ποντικού – στην πράξη με φαινομενικά χάλια αίσθηση και μικρή ακρίβεια), με άλλο ένα αναλογικό ίδιο μοχλάκι (που επίσης είναι και κουμπί).
  
• Αντικατάσταση του πράσινου φωτισμού LED με RGB προγραμματιζόμενο LED για να φέρεις την αίσθηση πιο κοντά στου game που παίζεις.
  
• Αλλαγή χρωματισμού και τυπωμένων σχεδίων του πλαστικού του. Έφυγε το γελοίο “no step”, αλλά και τα νέα σχέδια είναι αμφίβολης αισθητικής (λιγότερο flight sim oriented και περισσότερο space sim oriented). Θα προτιμούσα λιγότερα.
  
• Αλλαγή υφής σε μερικά σημεία (πχ. το ροδάκι στην αριστερή μεριά της γκαζιέρας ή η επιφάνεια στην μπροστά μεριά της βάσης του μοχλού).
• Ένα πλαστικό καπάκι στο σημείο που ακουμπάει το δεξί χέρι στο μοχλό, με σκοπό να ψηλώσει το σημείο που ακουμπά το χέρι (και να μεγαλώσει το εμβαδόν) και να πλησιάσει τα πάνω πλήκτρα για τα μικρότερα χέρια. Πολλοί επαγγελματίες reviewers (όλοι) ξέχασαν ότι αυτό δεν ήταν νέα εφεύρεση, αλλά υπήρχε και στο X-65F!
  
• Μικρές εσωτερικές βελτιώσεις (ναι έτσι φλου).
• Μικρή αλλαγή στο σχήμα του πλαστικού ανάμεσα στις δυο γκαζιέρες, προσπαθώντας να μειωθεί το φαινόμενο που υπήρχε στο Χ-55, να έχουν αρκετή απόσταση μεταξύ τους (3-4″) οπότε να “ζουλιέται” λόγω του κενού. Στο Χ-56 αυτό ελαττώθηκε, αλλά και το κουμπί κλειδώματος είναι πιο σταθερό. Υπήρχε όμως reviewer που γκρίνιαξε, ότι τρίβονται οι δυο μεριές του throttle μεταξύ τους.
  
• Πιο λογικός χρωματισμός των ελατηρίων (έχει 4 διαφορετικά ελατήρια για να ρυθμίσετε πόσο σκληρός θα είναι ο μοχλός).
• Άλλο κουτί. Το ανέφερα μόνο για να πω ότι το νέο είναι χειρότερο, το παλιό με το χερούλι και το καπάκι που άνοιγε 2 πλευρές, ήταν καλύτερο.

Το Χ-56 δοκιμάστηκε μόνο στο Elite Dangerous (τι να κάνουμε, αυτό παίζει ο κόσμος των sims αυτή την εποχή), αλλά το Χ-55 είχε δοκιμαστεί σε πολλά (Flight Simulator X, X-Plane 10, ARMA 3, DCS κλπ.). Η εμπειρία είναι η ίδια στο 99% μεταξύ των δυο και είναι άριστη. ΠΡΟΣΟΧΗ, άριστη σε σχέση με το τι άλλο υπάρχει στην αγορά και έχει εφάμιλλη τιμή. Πράγματι θα μπορούσε να είναι καλύτερο. Όταν διαβάζω όμως reviews να λένε ότι το τάδε κουμπί δεν κάνει σωστό ήχο κλικ ή το pinky είναι χάλια (ΔΕΝ είναι χάλια) – δεν ξέρω με τι εφάμιλλης τιμής το συγκρίνουν. Ας δούνε την τιμή που κάνει ακόμα το X-65F (που έχει ΙΔΙΟ pinky) ή ας πάρουν ένα HOTAS Warthog με ένα μικρό δάνειο από την τράπεζα και με τους περιορισμούς design που έχει.
Σαν ποιότητα κατασκευής ΧΩΡΙΣ να την πω κορυφαία, θα πω ότι είναι καλή. Καμία σχέση με τις γκρίνιες που έχω διαβάσει στο Internet. Έχει πλάκα η γκρίνια για το X-55 και το Χ-56, ενώ όταν είχε βγει το Χ-55 τους φαινόταν τέλειο. Μετά καλόμαθαν. Όσους το σχετίζουν με την τιμή να πω, ότι παίρνουν features κυρίως και μετά ποιότητα κατασκευής.

Πιάνοντας το πάντως, το βρίσκω αρκετά ποιοτικό (για πλαστικό).
Αρχίζοντας από το μοχλό. Τα τρία hats είναι οκ, το ίδιο και τα κουμπιά. Το ότι μπορεί να είναι λίγο χαλαρά, είναι πραγματικά λεπτομέρεια. Εμένα (αντίθετα από πολλούς στο Internet) μου φαίνεται μια χαρά και το pinky. Ναι δεν είναι για να παλεύεις μαζί του (ίσως θα έπρεπε να είναι αλουμινένιο), αλλά γιατί να παλέψεις μαζί του; Θα ήθελα το κουμπί που βρίσκεται πάνω από τα hat, κάτω από αυτά (όπως είναι το X-65F). Θα ήθελα το κουμπί που βρίσκεται στο δεξί πλάι, να είναι αρκετά μεγαλύτερο και να εκτείνεται περισσότερο προς τα κάτω. Θα ήθελα το κουμπί που είναι πίσω από το pinky, να είναι επίσης μεγαλύτερο και να εκτείνεται προς τα πάνω. Αλλά τα βρίσκω μια χαρά. Μεγάλη συζήτηση και στο Χ-55 και στο Χ-56 είναι το μήκος του stick που δεν ευνοεί τα μικρότερα χέρια και δεν έχει και τρόπο διόρθωσης. Το πρόβλημα δεν είναι όσο μεγάλο το παρουσιάζουν. Θέλει μια κίνηση του χεριού ναι. Βέβαια η σχεδίαση είναι ώστε ο μοχλός και η γκαζιέρα να είναι τοποθετημένα στο ύψος των χεριών της καρέκλας, ΟΧΙ πάνω στο γραφείο όπως τα έχουμε οι περισσότεροι. Αν γινόταν έτσι η χρήση, δεν θα αναφερόταν ως πρόβλημα (άλλη η γωνία του χεριού). Χωρίς να σημαίνει ότι η Saitek δεν πρέπει να δώσει προσοχή στο θέμα. Σε σχέση με το Χ-55, στο Χ-56 επέστρεψε μια προέκταση της βάσης του χεριού που έδιναν με το Χ-65F. Αυτό βοηθά, αλλά ίσως όχι αρκετά. Ίσως έπρεπε να δίνουν δυο διαφορετικού ύψους. Ίσως να μπορούσαν να κουμπώσουν και η μια με την άλλη (για ακόμα περισσότερο ύψος). Ή φυσικά μπορούσαν να κάνουν τη βάση κινούμενη πάνω κάτω, όπως άλλες λύσεις HOTAS. Η κίνηση του stick είναι αρκετά καλή (με σωστή επιλογή ελατηρίου) και επιστρέφει σωστά στο κέντρο του. Η περιστροφή είναι λίγο πιο σκληρή από το Χ-55 αλλά δεν ξενίζει. Δυστυχώς υπάρχει λίγο τρίξιμο (λάδι αλυσίδας ποδηλάτου είναι καλή λύση). Στο configuration, μπόρεσα να βάλω στα δυο βασικά axis λίγο μικρότερο dead zone, από ότι είχα στο Χ-55, αλλά δυστυχώς στην περιστροφή αναγκάστηκα να βάλω αρκετά μεγαλύτερο dead zone (και επειδή δεν επέστρεφε ΑΚΡΙΒΩΣ στη μέση). Στην πράξη δεν επηρεάζει σοβαρά τη λειτουργία. Το νέο στικάκι, δουλεύει αρκετά καλά, ΠΛΗΝ μια τεράστιας έλλειψης της Saitek. Δεν έχουν ακόμα βάλει ρύθμιση dead zone για τα δυο στικάκια! Αυτό στο Elite Dangerous δεν είναι πρόβλημα (γιατί έχει δικό του dead zone configuration), αλλά σε άλλα sims μπορεί να είναι θέμα γιατί αυτά τα στικάκια χρειάζονται dead zone αλλιώς “ντριφτάρουν”.

Περνώντας στο throttle, πρώτα από όλα τα μεταλλικά κουμπιά είναι τέλεια στην αίσθηση. Τόσο απλά. “Βιομηχανικά”, έτοιμα για business. Το ίδιο και το 3-way mode selector (αν και η χρήση του πιθανά θα είναι λίγη σε πολλούς). Το ίδιο και τα δυο rotary της βάσης (θα ήθελα να έχουν φωτεινό indication της θέσης τους), αλλά και το ροδάκι στην αριστερή πλευρά. Ένα κλικ (pun intended) πιο κάτω τα δυο rotary που είναι πάνω στο throttle, αλλά δεν θα σχολιάσω ότι κάποιοι τα έβγαλαν προβληματικά επειδή… κουνιούνται μισό χιλιοστό πάνω κάτω (δεν είναι σούπερ σφιχτά). Ένα κλικ ακόμα πιο κάτω τα δυο κουμπάκια της “πλάτης”. Το ένα ειδικά, έχει λαστιχένια αίσθηση. Τίποτα σοβαρό όμως. Στο ίδιο το throttle τώρα, παρά τη ρύθμιση σκληρότητας, είναι αμφιλεγόμενη η χρήση κολλώδους ουσίας (όπως το X-55) μια και δεν είναι πολύ ομοιόμορφη η εμπειρία (πρώτες κινήσεις είναι ζόρικες και μετά χαλαρώνει), ενώ θα ήθελα να έχει και indents στη μέση και στο “afterburner” (για τα combat flight sims). Δεν έχουμε εδώ τριξίματα καθόλου, αλλά κάνει ένα μικρό “τικ” όταν φτάνει στο πάνω τέρμα (πράγμα που δεν έκανε το Χ-55 μου).
Πιστεύω ότι το πλαστικό που χρησιμοποίησαν είναι ελαφρώς καλύτερο (και πιο απαλό) σε αίσθηση στο Χ-56 από το Χ-55.

Θέματα που πρέπει ή καλό θα ήταν να μην είναι έτσι

• Φυσικά να φρεσκαριστεί το configuration πρόγραμμα και να επιτρέπει dead zones ή και curves ΚΑΙ για τα νέα στικάκια! Ευτυχώς μπορεί κάποιος στο Elite Dangerous να ρυθμίσει dead zones μέσα εκεί, οπότε ξεχνιέται η παράληψη, αλλά άλλα games μπορεί να μην έχουν την ίδια δυνατότητα και να έχουν συνεχές drift. Βέβαια είναι κατανοητό για όποιον ξέρει την ιστορία. Το X-56 παρουσιάστηκε από την Saitek όταν ήταν ακόμα στη MadCatz και μετά από 1-2-3 (δεν θυμάμαι) μήνες, τους πήρε η Logitech, η οποία ακόμα προσπαθεί να βρει το μπούσουλα. Βέβαια αυτό δεν αλλάζει ότι μιλάμε για έλλειψη που απλά δεν έπρεπε να υπήρχε, ούτε έχει κάνα… αυτοκόλλητο στο κουτί που να λέει “αγοράστε με αλλά θα περιμένετε μερικούς μήνες να τελειοποιηθώ γιατί αγόρασαν την εταιρία μας άλλοι”.
• Τα ghost buttons του X-55 υπάρχουν και εδώ. Μάλιστα ενώ είναι συνδεδεμένο σε δικό του powered hub (αλλιώς μπορεί να έχετε πιο έντονο το πρόβλημα ή λιγότερο… ανάλογα των δυνατοτήτων του motherboard σας). Πρέπει να βρουν πως θα το λύσουν χρησιμοποιώντας το ρεύμα που μπορεί να δώσει το USB. Αλλιώς ας προσθέσουν δεύτερο USB στο throttle (σύνολο τρία) ή ας βάλουν… τροφοδοτικό.
  Βοηθάει επίσης η μείωση της έντασης των LED αν σας παρουσιαστεί το θέμα.
• Τα δυο νέα στικάκια είναι ελαφρώς μακρύτερα από ότι θα έπρεπε. Νομίζω ακόμα και στο site της Saitek (που είναι renders) φαίνονται πιο κοντά, όπως έπρεπε να είναι.
• Το RGB lighting θέλει βελτίωση. Μερικές αποχρώσεις δεν μοιάζουν καθόλου. Ειδικά στο χειριστήριο, δεν ξέρω αν είναι πρόβλημα στο δικό μου, ειδικά το πράσινο με το κίτρινο δεν διαφέρουν. Άλλοι έχουν διαπιστώσει ανομοιομορφία και στη γκαζιέρα. Με την ευκαιρία η γκαζιέρα ίσως έπρεπε να έχει 1-2 LED και πάνω της, στο σκοτάδι προσανατολίζεσαι πιο εύκολα με τη θέση που έχει. Επίσης θα έπρεπε να είχε πιο σαφή τρόπο να διαλέξεις την ένταση του φωτός (τώρα πρέπει να είσαι γνώστης του πως δουλεύει μια ψηφιακή παλέτα).
  Επίσης δεν θυμάται τι ρύθμιση είχατε ήδη!
  
• Ίσως έπρεπε η γκαζιέρα να είναι λίγο πιο ψηλή, για να μην έρχεται τόσο κοντά στα δεξιά πλήκτρα.
  
• Ο τρόπος (η κολλώδης ουσία) που ρυθμίζεται η σκληρότητα της γκαζιέρας, θέλει βελτίωση για να έχει περισσότερη ομοιομορφία στη χρήση.
• Θα ήθελα η βάση που ακουμπάει το χέρι στο στικ να είναι ρυθμιζόμενη (ίσως με βιδάκι) και μαζί να παίρνει και το ένα κουμπάκι (που αλλιώς δεν θα μπορούσε να πατηθεί) ή αυτό να μεγαλώσει.
• Το κουμπί που είναι πάνω από τα hats στο stick, έπρεπε να είναι κάτω από τα hats, όπως στο X-65F.
  
• Stick rotation lock. Τόσο απλά (για όποιον δεν θέλει). Ένα απλό pull-push lock θα ήταν σαν του throttle.
• Λιγότερα γραφικά πάνω στο HOTAS. Εντάξει καλό ήταν που δεν υπάρχει το αστείο “NO STEP” πια (αντιγραφή από τα αεροπλάνα, αλλιώς μπορεί να πατάγατε πάνω στο μοχλό σας ας πούμε), αλλά τα νέα γραφικά είναι λίγο… πολλά.
• Θα ήταν ωραίο να ήταν two stage το trigger. Έτσι δεν θα έλειπε τίποτα. Ίσως βέβαια είναι υπερβολικά πολύπλοκο αλλά και ίσως ήταν δύσκολο στη χρήση από το χρήστη. Αλλά θα ήταν ωραίο να ήταν έτσι ακόμα και αν κάποιος ρύθμιζε μόνο ένα stage.
• Στο όνομα του VR, θα έπρεπε να υπήρχε καλύτερος τρόπος προσανατολισμού (χωρίς να κοιτάς) για τους επτά διακόπτες δυο θέσεων. Μπορεί εύκολα να πατήσεις τον διπλανό. Ίσως κάποιο αναγνωριστικό αφής το κεφάλι τους (όπως τα hats). Έστω ανά δυο (γιατί εύκολα πας στο δίπλα, αλλά δύσκολα το μπερδεύεις με το παραδίπλα). Δεν ξέρω.
• Η ιδέα που είπα για τη βάση του μοχλού. Ίσως η μισή να ήταν αφαιρούμενη σε ένα “Pro” μοντέλο. Στο ίδιο “Pro” μοντέλο ίσως θα έπρεπε να υπήρχε και εκτενέστερη χρήση μετάλλου αντί πλαστικό.
• Στη βάση του μοχλού, αφού είναι που είναι άδεια (και εσωτερικά), θα μπορούσαν να μπουν 3-4-5 χαμηλά buttons στην μπροστά μεριά της βάσης (πχ. σαν του Χ-52). Ποτέ δεν είναι αρκετά. Θα μπορούσα να βάλω εκεί fighter orders ή panel selection.
  
• Οι drivers και το configuration έπρεπε να είναι unified για όλα τα HOTAS της Saitek. Τι γίνεται αν κάποιος έχει δυο διαφορετικά; Επίσης θα ευνοούσε τη συνέχιση της ανάπτυξης και παλαιότερων προϊόντων. Η “μαμά” Logitech έτσι κάνει (πχ. SetPoint). Τώρα πχ. για το παλιό X-45 μου πρέπει να έχω ΑΛΛΟ software (πανάρχαιο) ενώ με το ίδιο configuration πρόγραμμα θα μπορούσα να δουλέψω.

VERDICT

Με τόσα πολλά “καλό θα ήταν” τι σημαίνει, ότι είναι “λίγο”; Ότι δεν είναι καλό; Σίγουρα κάτι τέτοιο θα περνάει από το μυαλό.
ΚΑΜΙΑ σχέση.
Το X-56 είναι μάλλον από τα 2-3 καλύτερα HOTAS ανεξαρτήτου τιμής στην αγορά. Στην κατηγορία τιμής, είναι σίγουρα το πιο “πλούσιο” σε features. Πιθανά μακράν το καλύτερο στην “ειδικότητα” Space Sims. Όταν κάποιοι γκρινιάζουν, καλό είναι να βλέπουν και αν υπάρχει καλύτερος ανταγωνισμός. Εγώ δεν αλλάζω το ΜΑΖΙΚΟ αριθμό από controls του X-56 με οποιοδήποτε άλλο HOTAS. Το ίδιο (θα) έλεγα με το Χ-55. Με τα στικάκια του Χ-56 βέβαια το πράγμα απογειώνεται και έχουμε… όχι απλά 6 degrees of freedom, αλλά ότι θέλουμε. Μην ξεχνάμε μιλάμε για 13 (!!!) axis σύνολο, εκ των οποίων τα 9 δεν είναι rotary controls, αλλά πραγματικά axis.

Σίγουρα περιμένω να δω και πως θα εξελιχτούν τα προϊόντα Saitek με την ομπρέλα της μαμάς Logitech. Η τελευταία έχει καλό παρελθόν σε ότι αφορά θέματα software υποστήριξης του hardware της, ενώ θεωρείται από τις κορυφαίες ποιοτικά εταιρίες κατασκευής περιφερειακών. Τη θεωρώ σε τελείως άλλη κλίμακα από τη MadCatz και περιμένω να δω το επόμενο προϊόν. Σίγουρα πρώτα θέλω να δω να βγαίνει X-56Pro με βάση και τις ιδέες που γράφω επάνω (Logitech/Saitek do you hear?). Αυτό δεν σημαίνει να περιμένετε. Το Χ-56 είναι πραγματικά καλό. Αν δε, παίζετε Space Sims, απλά μη κοιτάξετε καν αλλού. Δεν υπάρχει πραγματικός ανταγωνισμός.

Χρήσιμα πράγματα αν σας ενδιαφέρει το σπορ

• Το product page στην Logitech/Saitek.
• Ένα πιο σοβαρό (από των Windows) πρόγραμμα ελέγχου των πλήκτρων και των αξόνων (Pointy’s Joystick Test). Δεν θέλει εγκατάσταση. Περιέργως η ίδια η Saitek δεν δίνει κάτι τέτοιο απλό (θα μπορούσε να είναι ένα κουμπί στο configurator να έχει κάπου όλα τα functions συγκεντρωμένα και του stick και του throttle για test).
• To configuration μου του Χ-56 στο Elite Dangerous. Λογικά με το release 2.3 (που θα έχει και περισσότερους χειρισμούς στην κάμερα κ.α.) θα αλλάξει λίγο, αλλά είναι μια καλή βάση. Σημειώστε ότι το slider (το πρώτο κενό label ακριβώς κάτω από τον τίτλο, αριστερά), στην πραγματικότητα έχει assignment, που φαίνεται κάτω στα keyboard keys. Είναι το left shift και έχω βάλει το διακόπτη (στο configuration της Saitek) να είναι by default το left shift όταν είναι δεξιά. Δουλεύει τέλεια.
  Η λογική είναι συγκεκριμένη που μπήκε ότι μπήκε. Μερικές παρατηρήσεις για να εξηγήσω τις επιλογές μου (και τις διαφορές και από το stock binding για X-56 που δίνει το Elite Dangerous):
  • Υπήρξαν πολλές αλλαγές από το Χ-55, ειδικά λόγω των νέων αναλογικών sticks. Πχ. εκεί που είναι το στικάκι του μοχλού, είχε κουμπί που είχα τα secondary weapons. Τώρα δεν είναι πρακτικό (το κουμπί στο στικάκι πατιέται δύσκολα) και έτσι πήγε στο πλήκτρο που μπορώ να πατήσω πιο εύκολα μετά το trigger και ταυτόχρονα με το trigger. Δεν έβαλα το pinky για να μην το ζορίσω με πολύ δύναμη στην ένταση της μάχης. Έβαλα το από μέσα.
  • Μεγάλη δουλειά το landing override στο forward/reverse thrust στο δεξί στικάκι. Με τα δυο στικάκια γίνεται όλη η προσγείωση.
  • Στα πιο δύσκολα να βρω switches, έβαλα τις λειτουργίες που δεν θέλουν βιασύνη ή/και είναι λιγότερο χρήσιμες.

Δέχομαι προτάσεις για τη χρήση των rotaries που δεν χρησιμοποιώ.